Giới thiệu
Sốt có thể do rất nhiều nguyên nhân và là dấu hiệu có giá trị trong đánh giá tiến triển của bệnh.
Biểu hiện lâm sàng
Hỏi tiền sử, bệnh sử về chu kỳ của sốt và các triệu chứng liên quan, thuốc dùng, các yếu tố phơi nhiễm, tiền sử đi du lịch và quan hệ xã hội.
Thăm khám thực thể bao gồm đo nhiệt độ ở miệng hoặc trực tràng. Ở những bệnh nhân nhập viện, đặc biệt chú ý đến xuất hiện các ban da rash, âm thổi mới, thay đổi thể tích tuần hoàn, đường truyền tĩnh mạch, các loại ống thông như ống thông dạ dày, ống thông Foley.
Ở những bệnh nhân có giảm bạch cầu đa nhân trung tính, thăm khám cẩn thận da, khoang miệng và vùng tần sinh môn để đánh giá tình trạng toàn vẹn của niêm mac. Điều trị sốt trên bệnh nhân giảm bạch cầu trung tính.
Chẩn đoán phân biệt
Cần nghĩ tới nhiễm trùng đầu tiên. Phản ứng với thuốc, bệnh ác tính, huyết khối tĩnh mạch, viêm mạch, sốt do rối loạn thần kinh trung ương và nhồi máu mô là những nguyên nhân khác cần chẩn đoán loại trừ.
Các bước và độ phức tạp của thăm dò chẩn đoán phụ thuộc vào tình trạng miễn dịch của bệnh nhân và những chẩn đoán nghi ngờ khi lâm sàng đã ổn định.
Cận lâm sàng chẩn đoán
Xét nghiệm bao gồm: cấy nước tiểu, cấy máu, công thức máu để chẩn đoán phân biệt, xét nghiệm chức năng gan, tổng phân tích nước tiểu.
Chụp X-quang phổi thường được chỉ định. Cấy các loại dịch bất thường, bao gồm đàm, dịch não tủy và phân khi có nghi ngờ trên lâm sàng.
Nuôi cấy nên được thực hiện trước khi khởi động điều trị kháng sinh, tuy nhiên không nên trì hoãn dùng kháng sinh trong trường hợp nhiễm trùng nặng.
Điều trị
Không phải tất cả các tình trạng sốt đều cần điều trị. Thuốc hạ sốt có thể được chỉ định để giảm triệu chứng khó chịu. Aspirin và acetaminophen là các thuốc ưu tiên lựa chọn. Nên tránh dùng Aspirin ở bệnh nhân trẻ nhiễm virus vì có thể gây hội chứng Reye.
Tắm hoặc lau người bằng nước ấm có hiệu quả trong điều trị tăng thân nhiệt. Làm mát bằng khăn lạnh và chườm đá gây bất tiện và nhìn chung không được khuyến khích.
Chỉ định điều trị kháng sinh theo kinh nghiệm trên những bệnh nhân:
- Huyết động không ổn định.
- Có các yếu tố nguy cơ nhiễm trùng cao.
- Giảm bạch cầu trung tính và tiền sử cắt lách.
Sốc nhiệt và tăng thân nhiệt ác tính là các trường hợp cấp cứu cần phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Xem thêm bài “Tổn thương do nhiệt”.