THRNRG18

Bệnh nhân nam 49 tuổi tiêu chảy kéo dài 1 tháng nay. Anh ta đi tiêu khoảng 10 lần/ngày và đã sụt 4,5 kg từ lúc bắt đầu tiêu chảy đến giờ.

Khám lâm sàng, công thức máu và sinh hóa máu đều bình thường.

Thu thập mẫu phân trong 72 giờ cho thấy 2.000 g phân với 10 g chất béo mỗi 24 giờ. Nồng độ chất điện giải trong phân như sau: natri 80 mEq/L, kali 60 mEq/L.

Từ những dấu hiệu này, hãy cho biết nguyên nhân có khả năng nhất gây ra tiêu chảy của bệnh nhân này là gì?

A. Bệnh Whipple
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.

B. Khối u VIP (vasoactive intestinal peptide)
 Chính xác! 

Bệnh nhân này có khoảng trống thẩm thấu phân (290 – 2 [80 + 60]) < 50 mOsm/kg, gợi ý nguyên nhân tiêu chảy xuất tiết (secretory).

Nguyên nhân gây ra tiêu chảy xuất tiết bao gồm độc tố từ vi khuẩn tả và vi khuẩn Escherichia coli sinh độc tố (enterotoxigenic Escherichia coli) và các peptid hoạt hóa ruột (vasoactive intestinal peptide, VIP) từ khối u nội tiết.

Phân biệt giữa tiêu chảy xuất tiết và tiêu chảy thẩm thấu (osmotic) giúp chẩn đoán và đánh giá bệnh nhân tiêu chảy mạn. Hai phương pháp chính để giúp phân biệt giữa tiêu chảy xuất tiết và tiêu chảy thẩm thấu là tính toán khoảng trống thẩm thấu (osmotic gap) của phân và đánh giá đáp ứng khi nhịn ăn. Tiêu chảy xuất tiết sẽ không giảm khoảng trống thẩm thấu trong thời gian nhịn đói, ngược lại tiêu chảy thẩm thấu sẽ giảm.

Các câu trả lời khác (bệnh Whipple, bệnh celiac, viêm tụy mạn và thiếu men lactase) là nguyên nhân gây tiêu chảy thẩm thấu.

C. Bệnh Celiac
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.

D. Viêm tụy mạn
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.

E. Thiếu hụt lactase
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.