HHNKHH5

Bệnh nhân nam 40 tuổi không có tiền căn bệnh lý nhập cấp cứu sau 3 ngày sốt lạnh run. Ông cũng ho đàm vàng xanh, chán ăn, và đau ngực kiểu màng phổi bên phải. Khó thở mới xuất hiện trong vòng 12 giờ.

X-quang ngực cho thấy đông đặc thuỳ giữa phổi phải và công thức máu có tăng bạch cầu trung tính kèm bạch cầu chuyển trái.

Dữ liệu nào sau đây ủng hộ chỉ định nhập viện và điều trị kháng sinh tĩnh mạch trên bệnh nhân này?

A. Gần đây tiếp xúc với người nhà mắc cúm
 Chưa chính xác! 

Tiếp xúc bệnh nhân cúm là tiền căn quan trọng và bệnh nhân nhiễm cúm thường có tiền triệu như triệu chứng hô hấp trên, mỏi cơ, mệt mỏi. Tuy nhiên cúm không gây thâm nhiễm thuỳ.

B. Nhịp thở 36 lần/phút
 Chính xác! 

Nhờ vào hiệu quả của kháng sinh đường uống, bệnh nhân viêm phổi cộng đồng có thể điều trị ngoại trú miễn là tuân thủ điều trị và tái khám theo dõi. Thang điểm CURB-65 là công cụ đánh giá tiêu chuẩn nhập viện ở bệnh nhân viêm phổi. Các yếu tố tiên lượng nhiễm trùng nặng theo các chữ cái đầu bao gồm:

  • Confusion: Lú lẫn.
  • Urea >19 mg/dL.
  • Respiratory rate: Nhịp thở >30 lần/phút.
  • Blood pressure: Huyết áp tâm thu <90 mmHg, tâm trương <60 mmHg.
  • Và tuổi từ 65.

Nếu có một trong những yếu tố này thì nên cân nhắc nhập viện. Biểu hiện lâm sàng của bệnh nhân này gồm viêm phổi thuỳ, đau ngực kiểu màng phổi, ho đàm mủ gợi ý viêm phổi do Streptococcus pneumoniae. Đây là tác nhân thường gặp nhất ở viêm phổi cộng đồng. Hầu hết các trường hợp, S.pneumoniae nhạy với kháng sinh đường uống như clarithromycin/azithromycin và fluoroquinolones.

C. Tiền căn quan hệ tình dục với bệnh nhân HIV
 Chưa chính xác! 

Viêm phổi thuỳ cấp, ngay cả ở bệnh nhân HIV, tác nhân cũng thường là phế cầu và có thể điều trị ngoại trú. Viêm phổi do Pneumocystis jiroveci gây thâm nhiễm nhu mô lan tỏa và thường biểu hiện không rầm rộ, không gây tràn dịch màng phổi.

D. Đàm mủ nhuộm gram thấy song cầu gram dương
 Chưa chính xác! 

Nhuộm thấy vi khuẩn gram dương gợi ý phế cầu chỉ giúp xác định chẩn đoán.

E. Khám thấy triệu chứng đông đặc (âm thổi phế nang, tiếng dê kêu)
 Chưa chính xác! 

Khám lâm sàng ghi nhận triệu chứng đông đặc phổi tương hợp với X-quang ngực là viêm phổi thuỳ sẽ giúp bao quát phổ tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, các tác nhân không điển hình (như Mycoplasma, Chlamydia, hay Legionella) thường không gây tràn dịch màng phổi. Hơn nữa, khuyến cáo trong điều trị viêm phổi cộng động là phủ cả vi khuẩn điển hình và không điển hình. Do đó đây không phải lý do để quyết định nhập viện hay không trên bệnh nhân này.