Bệnh nhân nam 25 tuổi tiền căn khỏe mạnh đi cắm trại và leo núi Fansipan – Lai Châu cao hơn 3000 m. Anh đau đầu nhẹ khi đáp máy bay đến Lai Châu; ngày hôm sau, anh theo đoàn chạy xe lên núi, ở lại một nhà nghỉ và ngày sau nữa đi bộ leo lên đỉnh núi. Trong quá trình leo núi, anh thấy khó thở và ho đàm nhuốm máu. Sau đó đoàn đưa anh đến một phòng khám địa phương.
Tại phòng khám, bệnh nhân mất định hướng lực và suy hô hấp. SpO2 khí phòng là 79%. Tĩnh mạch cổ phẳng và nhịp tim nhanh. Rale nổ lan tỏa hai bên phổi.
Câu khẳng định nào dưới đây mô tả chính xác nhất tình trạng của bệnh nhân?
A.Siêu âm tim sẽ thấy giảm sức co bóp thất trái
Chưa chính xác!
Chẩn đoán trên bệnh nhân này là phù phổi do độ cao (high-altitude pulmonary edema, HAPE). Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.
B. Bệnh nhân có nguy cơ tái phát nếu leo núi ở độ cao lớn
Chính xác!
Chẩn đoán trên bệnh nhân này là phù phổi do độ cao (high-altitude pulmonary edema, HAPE). Đây là tình trạng nguy hiểm đến tính mạng và là nguyên nhân thường gặp nhất gây tử vong ở những người leo núi độ cao. Những bệnh nhân nhạy cảm khi leo lên cao sẽ tăng co mạch máu phổi để đáp ứng với tình trạng thiếu oxy; điều này gây tổn thương nội mô mao mạch và tăng tiết dịch vào phế nang. Bệnh nhân HAPE có nguy cơ tái phát cao. Điều trị nền tảng là cung cấp oxy và/hoặc xuống độ cao thấp hơn, có PO2 cao hơn.
HAPE là phù phổi cấp không do tim nên chức năng thất trái bình thường.
Nifedipine giúp giảm trương lực mạch máu phổi và là thuốc hỗ trợ hữu ích, tuy nhiên điều trị thiếu oxy máu quan trọng hơn nhiều. Dù vậy, nifedipine vẫn có giá trị trong dự phòng HAPE.
Yếu tố nguy cơ của HAPE bao gồm lên cao nhanh (bằng xe hoặc cáp treo), ngủ ở nơi độ cao và tính nhạy cảm của bệnh nhân. Điều thú vị là trẻ tuổi và thể chất không có tác dụng bảo vệ (có lẽ vì những người trẻ tuổi thì đáp ứng của mạch máu phổi còn mạnh mẽ hơn).
Acetazolamide (chất ức chế carbonic anhydrase) rất hữu ích giúp ngăn ngừa say độ cao hay say núi cấp (bệnh nhân cảm giác khó chịu và đau đầu) nhưng thuốc không có tác dụng trong HAPE.
C. Nifedipine là điều trị cấp cứu và quan trọng nhất
Chưa chính xác!
Chẩn đoán trên bệnh nhân này là phù phổi do độ cao (high-altitude pulmonary edema, HAPE). Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.
D. Trẻ tuổi và thể lực tốt là yếu tố bảo vệ của bệnh
Chưa chính xác!
Chẩn đoán trên bệnh nhân này là phù phổi do độ cao (high-altitude pulmonary edema, HAPE). Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.
E. Acetazolamide giúp ngăn ngừa tái phát
Chưa chính xác!
Chẩn đoán trên bệnh nhân này là phù phổi do độ cao (high-altitude pulmonary edema, HAPE). Tìm đáp án đúng để được giải thích cụ thể.