HHTDMP5

Bệnh nhân nữ 52 tuổi nhập viện trong tình trạng đau bụng và tăng triglyceride máu. Cô được chẩn đoán viêm tụy cấp và điều trị truyền dịch và giảm đau.

Vài ngày sau, cô xuất hiện khó thở và gõ đục đáy phổi trái. X-quang ngực có hình ảnh tràn dịch màng phổi.

Kết quả dịch màng phổi nào dưới đây phù hợp nhất với tình trạng của bệnh nhân?

A.
Tràn dịch màng phổi hai bên, dịch màu đỏ máu.
Số lượng bạch cầu 1200 (15% bạch cầu đa nhân, 5% tế bào lympho, 80% tế bào trung biểu mô phản ứng).
Hồng cầu 130000, protein 4.2 g/L (huyết thanh 4.6).
LDH 560 U/L (huyết thanh 226).
pH 6.90.
Glucose 120 mg/dL.
 Chưa chính xác! 

Tràn dịch máu, một bên, kèm tăng tế bào trung biểu mô không điển hình cần nghĩ đến u trung biểu mô.

B.
Tràn dịch màng phổi bên trái, dịch màu vàng rơm.
Số lượng tế bào 4200 (100% tế bào lympho).
Protein 3 g/dL (huyết thanh 5,0).
LDH 560 U/L (huyết thanh 450).
pH 7,27.
Glucose 77 mg/dL
 Chưa chính xác! 

Dịch màng phổi này phù hợp với lao phổi (tràn dịch tiết với số lượng tế bào lympho tăng cao).

C.
Tràn dịch màng phổi hai bên, dịch hơi đục.
Số lượng tế bào 980 (10% bạch cầu đa nhân, 30% tế bào lympho, 60% tế bào trung biểu mô).
Protein 3,9 g/L (huyết thanh 3,8).
LDH 225 U/L (huyết thanh 240).
pH 7,52.
Glucose 5 mg/dL
 Chưa chính xác! 

Dịch màng phổi này phù hợp bệnh cảnh viêm khớp dạng thấp. Dịch tiết, mạn tính, glucose rất thấp và LDH cao và không có dấu hiệu nhiễm trùng.

D.
Tràn dịch màng phổi bên trái, dịch màu vàng rơm.
Số lượng tế bào 2000 (80% bạch cầu đa nhân, 10% tế bào lympho, 10% tế bào trung biểu mô).
Protein 2.0 g/L (huyết thanh 4.8).
LDH 158 U/L (huyết thanh 220).
pH 7.52.
Nhuộm Gram âm tính.
Amylase 32000
 Chính xác! 

Bệnh nhân đau bụng cấp và khởi phát tràn dịch màng phổi do viêm tụy. Nhiều tràn dịch quanh tụy đơn giản là do phản ứng viêm cạnh tuyến tụy (được gọi là tràn dịch giao cảm – sympathetic effusion).

Nhưng đôi khi, như trong trường hợp này, lỗ rò tụy-màng phổi khiến dịch đi vào màng phổi với nồng độ amylase rất cao. Bệnh nhân thường cần được dẫn lưu màng phổi và hầu như tất cả các dịch tràn dịch màng phổi do viêm tụy đều là dịch tiết, bên trái.