THTQDD2

Bệnh nhân nam 78 tuổi đến khám vì nuốt khó mới khởi phát.
Trong 3 tháng qua, ông cảm giác mắc nghẹn thức ăn khi nuốt, mặc dù sau cùng thì thức ăn cũng tự trôi xuống. Ông cũng thấy khó nuốt với chất lỏng, cảm giác căng tức ngực kéo dài sau khi uống đồ uống bất kỳ, và trớ dịch vào phía sau thành họng.

Tiền căn hút thuốc 40 năm và trào ngược dạ dày thực quản lâu năm kiểm soát tốt bằng PPI khi cần. Sụt 6,8 kg trong vòng vài tháng qua. Nội soi tiêu hóa trên 1 năm trước để tầm soát thực quản Barrett, kết quả âm tính.

Do triệu chứng mới khởi phát nên ông được chụp thực quản với barium và kết quả có hình ảnh “mỏ chim thu hẹp dần” ở đoạn dưới thực quản. Đo áp lực nhu động thực quản ghi nhận áp lực tăng cao ở cơ thắt thực quản dưới và không giãn ra sau khi nuốt, và có rối loạn nhu động.

Xử trí tiếp nào nào dưới đây là phù hợp nhất?

A. Nội soi tiêu hóa trên
 Chính xác! 

Bệnh nhân này có đặc điểm lâm sàng (khó nuốt thức ăn cả đặc và lỏng), hình ảnh học và áp suất thực quản phù hợp với co thắt tâm vị (achalasia).

Tuy nhiên, bệnh nhân lớn tuổi và triệu chứng mới xuất hiện và diễn tiến nhanh kèm sụt cân nên cần nghĩ đến và loại trừ giả co thắt tâm vị (pseudoachalasia) do bệnh lý ác tính. Do đó cần nội soi tiêu hóa trên để loại trừ bệnh lý ác tính ở thực quản hoặc dạ dày vì lần cuối ông nội soi là 1 năm trước, khi chưa xuất hiện triệu chứng nuốt khó này và cần tránh bỏ sót tổn thương giai đoạn sớm.

Quyết định điều trị achalasia, chẳng hạn như tiêm botulinum vào cơ thắt thực quản dưới hoặc phẫu thuật cắt cơ thắt, là quá sớm. Cần trì hoãn điều trị cho đến khi nội soi tiêu hóa đã loại trừ ung thư.

Nếu một bệnh nhân có đặc điểm lâm sàng của pseudoachalasia và có nội soi tiêu hóa trên âm tính thì có thể xem xét đề nghị hình ảnh học vùng ngực. Đặc biệt với bệnh nhân tiền căn hút thuốc lá nhiều thì bệnh lý ác tính ở phổi hoặc trung thất có thể xâm lấn vào phức hợp cơ vòng thực quản dưới và gây triệu chứng pseudoachalasia. Tuy nhiên, không nên đề nghị hình ảnh học vùng ngực trước khi nội soi tiêu hóa trên, vì nội soi có lợi thế cho phép đánh giá niêm mạc trực tiếp.

B. Tiêm botulinum vào cơ thắt thực quản dưới
 Chưa chính xác! 

Quyết định điều trị với botulinum lúc này là còn quá sớm. Tìm câu trả lời đúng để được giải thích chi tiết.

C. Chuyển bệnh nhân đi cắt cơ vòng dưới thực quản.
 Chưa chính xác! 

Quyết định phẫu thuật lúc này là còn quá sớm. Tìm câu trả lời đúng để được giải thích chi tiết.

D. Chụp CT-scan ngực
 Chưa chính xác! 

Có thể chụp CT-scan ngực trên bệnh nhân này. Tuy nhiên đây không phải là xử trí phù hợp nhất lúc này. Tìm câu trả lời đúng để được giải thích cụ thể.