TMST10

Bệnh nhân nam 55 tuổi xuất hiện khó thở và phù chân tăng dần một tháng nay. Ông cũng thấy khó thở khi nằm và đột ngột giữa đêm khi đang ngủ. Đang điều trị tăng huyết áp với hydrochlorothiazide và tăng cholesterol máu với simvastatin.

Huyết áp tại phòng khám là 140/90 mmHg. Khám lâm sàng ghi nhận tĩnh mạch cổ nổi nhẹ, rale ít ở hai bên đáy phổi, gallop T3, và phù kín đáo mu bàn chân.
Siêu âm tim ghi nhận phân suất tống máu thất trái LVEF là 40% không thấy bất thường vận động vùng.

Bệnh nhân muốn hạn chế tối đa số thuốc phải uống. Điều trị gì lúc này cho bệnh nhân?

A. Thêm spironolactone
 Chưa chính xác! 

Thuốc đối kháng aldosterone được khuyến cáo ở bệnh nhân NYHA III hoặc IV có phân suất tống máu thất trái <35% hoặc có triệu chứng dù đã được dùng lợi tiểu, ACEi, và chẹn beta. Aldosterone không được khuyến cáo ở bệnh nhân có triệu chứng nhẹ.

B. Thêm một thuốc ức chế men chuyển (ACEi) và một thuốc chẹn beta
 Chính xác! 

Trong suy tim, có sự hoạt hoá hệ giao cảm giúp tăng co bóp cơ tim. Tưới máu tới mô kém cũng kích hoạt hệ renin-angiotensin-aldosterone làm tăng tái hấp thu muối nước tại ống thận. Hai đáp ứng bù trừ này nhằm đảm bảo cung lượng tim. Tuy nhiên đáp ứng này chỉ hữu ích trong giai đoạn đầu, nếu kéo dài sẽ làm tăng gánh cho tim vốn đang suy giảm chức năng. Khi đó, chẹn beta giúp ngăn đáp ứng bất lợi của hệ giao cảm bằng cách chẹn cạnh tranh vào thụ thể beta ở tim, và ACEi ngăn angiotensin I chuyển thành angiotensin II. Từ đó làm giảm nhịp tim, giãn mạch, và giảm tái hấp thu muối nước.

Có bằng chứng rất tốt cho thấy nên dùng ACEi trên bệnh nhân suy tim phân suất tống máu thất trái giảm. Sử dụng đồng thời ACEi và chẹn beta giúp làm chậm quá trình tái cấu trúc thất trái sau nhồi máu, cải thiện triệu chứng, giảm nhập viện và tử vong.

Đọc thêm: Strauss MH, Hall AS, Narkiewicz K. The Combination of Beta-Blockers and ACE Inhibitors Across the Spectrum of Cardiovascular Diseases. Cardiovasc Drugs Ther. 2023 Aug;37(4):757-770. doi: 10.1007/s10557-021-07248-1. Epub 2021 Sep 17. PMID: 34533690; PMCID: PMC10397146. Free Access.

C. Thêm digoxin
 Chưa chính xác! 

Digoxin có thể cải thiện triệu chứng và giảm nhập viện trên bệnh nhân suy tim, nhưng chưa được chứng minh giúp cải thiện sống còn. Cả thuốc đối kháng aldosterone và digoxin đều không được khuyến cáo ở bệnh nhân có triệu chứng nhẹ.

D. Thêm furosemide
 Chưa chính xác! 

Furosemide giúp cải thiện triệu chứng nhưng không giúp cải thiện sống còn. Hơn nữa, vì ông chỉ có triệu chứng nhẹ và muốn hạn chế tối đa số thuốc phải uống nên furosemide chưa phải là lựa chọn tối ưu.

E. Cấy máy phá rung tim
 Chưa chính xác! 

Cấy máy phá rung được khuyến cáo ở bệnh nhân suy tim tâm thu có phân suất tống máu thất trái <35% để ngăn ngừa đột tử. Không có chỉ định trên bệnh nhân này vì phân suất tống máu là 40%.