TMTHA4

Bệnh nhân nữ 34 tuổi xuất hiện những cơn đau đầu kèm đổ mồ hôi và buồn nôn. Các cơn xuất hiện đột ngột và kéo dài từ 15-30 phút. Huyết áp từng đo được tại nhà trong một cơn đau đầu là 210/140 mmHg. Tiền căn gia đình có mẹ mắc u tủy thượng thận.

Huyết áp hôm nay là 140/94 mmHg.

Các kết quả xét nghiệm thường quy đều bình thường.

Xử trí tiếp theo nào là phù hợp để đánh giá tình trạng của bệnh nhân?

A. Định lượng metanephrine tự do trong huyết thanh
 Chính xác! 

Bệnh cảnh của bệnh nhân gợi ý nhiều đến u tủy thượng thận có yếu tố gia đình (familial pheochromocytoma). Điều đầu tiên cần làm là xác định chẩn đoán bằng nồng độ metanephrine tự do huyết thanh. Đây là xét nghiệm sàng lọc ưu tiên được lựa chọn, đặc biệt là những bệnh nhân có tiền căn gia đình. Định lượng catecholamine huyết thanh và nước tiểu không thể chính xác chẩn đoán vì nồng độ sẽ thay đổi tùy thời điểm khác nhau trong ngày.

CT-scan và MRI bụng giúp định vị khối u. 90% u tủy thượng thận nằm ở 1 hoặc cả 2 tuyến thượng thận và 98% nằm trong ổ bụng. Tuy nhiên chỉ đề nghị hình ảnh học sau khi đã xác định chẩn đoán bằng nồng độ metanephrine tự do huyết thanh.

Về điều trị, lựa chọn đầu tay là thuốc chẹn alpha. Đơn trị liệu với chẹn beta có thể gây tăng huyết áp nghịch thường (paradoxical hypertension); vì khi thuốc gắn vào thụ thể beta thì lượng lớn catecholamine không gắn được vào thụ thể beta sẽ đến gắn vào thụ thể alpha, từ đó làm tăng huyết áp. Tuy nhiên có thể dùng chẹn beta để điều trị nhịp nhanh do chẹn alpha.

B. Bắt đầu điều trị với metoprolol
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích chi tiết.

C. Chụp CT-scan bụng
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích chi tiết.

D. Siêu âm Doppler động mạch thận
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích chi tiết.

E. Định lượng catecholamines huyết thanh và nước tiểu
 Chưa chính xác! 

Tìm đáp án đúng để được giải thích chi tiết.