TMTHA6

Bệnh nhân nữ 55 tuổi nhập cấp cứu trong tình trạng lơ mơ và huyết áp 250/150. Người nhà nói rằng trước lúc nhập viện bệnh nhân than đau đầu nhiều kèm nhìn mờ. Ngoài ra cũng ghi nhận thêm tiền căn hen đang điều trị với corticosteroid dạng hít và đồng vận beta tác dụng kéo dài kèm albuterol khi cần.

Khám lâm sàng ghi nhận xuất huyết võng mạc. Bệnh nhân đáp ứng với lời nói. Không dấu thần kinh định vị.

Creatinine huyết thanh bình thường.

Xử trí tiếp theo nào dưới đây là hợp lý nhất?

A. Labetalol tiêm tĩnh mạch
 Chưa chính xác! 

Labetalol tĩnh mạch thường được dùng trong tăng huyết áp cấp cứu, nhưng vì là thuốc ức chế beta không chọn lọc nên là chống chỉ định tương đối ở hen mức độ trung bình đến nặng.

B. Nicardipine truyền liên tục
 Chính xác! 

Tăng huyết áp cấp cứu là khi huyết áp tâm trương trên 130 và có tổn thương cơ quan đích. Trị số huyết áp đơn thuần không thể xác định tăng huyết áp cấp cứu. Bệnh nhân này có tổn thương cơ quan đích vì lâm sàng có đau đầu, nhìn mờ, và rối loạn tri giác; đây là biểu hiện của bệnh não do tăng huyết áp (hypertensive encephalopathy).

Bệnh nhân này có chỉ định dùng thuốc hạ áp đường tĩnh mạch. Các chỉ định thuốc hạ áp đường tĩnh mạch khác bao gồm phù phổi, đau ngực cấp do thiếu máu, tổn thương thận cấp (đặc biệt nếu có mảnh cắt hồng cầu – “red blood cell fragmentation” hay “schistocyte”), và bóc tách động mạch chủ. Nếu bệnh nhân nhập ICU thì có chỉ định điều trị khẩn với nicardipine truyền liên tục. Ngoài ra có thể lựa chọn nitroprusside hoặc enalapril tiêm tĩnh mạch.

Trong trường hợp bệnh nhân tăng huyết áp mức độ nặng nhưng không có tổn thương cơ quan đích thì gọi là tăng huyết áp khẩn trương. Khi đó thuốc hạ áp đường tĩnh mạch tác dụng nhanh là không cần thiết và cũng làm tăng nguy cơ tụt huyết áp do quá liều (overshoot hypotension).

C. Clonidine uống để hạ huyết áp
 Chưa chính xác! 

Bệnh nhân này có tăng huyết áp cấp cứu. Thuốc hạ áp dạng uống như clonidine có tác dụng chậm và khó sử dụng trên bệnh nhân lơ mơ.

D. Nifedipine ngậm dưới lưỡi để hạ huyết áp
 Chưa chính xác! 

Nifedipine ngậm dưới lưỡi hiện không còn được khuyến cáo vì tăng nguy cơ tụt huyết áp do quá liều (overshoot hypotension) và các biến cố tim mạch như nhồi máu cơ tim, đột quỵ, hay bệnh thần kinh thị thiếu máu.

E. Furosemide tiêm tĩnh mạch
 Chưa chính xác! 

Bệnh nhân này có tăng huyết áp cấp cứu. Lợi tiểu quai không có tác dụng hạ áp nhanh.